Odpowiednie odżywianie dzieci w wieku przedszkolnym ma ważny wpływ na ich prawidłowy rozwój, zdrowie, sprawność fizyczną, intelektualną i emocjonalną. Zwyczaje z okresu dzieciństwa mają znaczący wpływ na model żywienia w wieku dojrzałym. Nieprawidłowe żywienie powoduje zaburzenia procesów wzrastania i biologicznych procesów życiowych. Skutki nieodpowiedniego żywienia dzieci odbijają się na zdrowiu w okresie dorosłym.

Właściwe odżywianie dzieci przedszkolnych to przede wszystkim odpowiednie do zapotrzebowania spożywanie składników odżywczych i pokrycie potrzeb energetycznych. Dieta dziecka w wieku przedszkolnym powinna zawierać produkty niezbędne do rozwoju, które dostarczą młodemu organizmowi odpowiednie składniki odżywcze. Warto pamiętać, że odpowiednia dieta zapewnia naszemu dziecku zdrowie, czyli prawidłowy rozwój fizyczny, emocjonalny i intelektualny oraz powoduje, że dziecko jest radosne i uśmiechnięte.

Przedszkolak powinien spożywać 5 posiłków dziennie, które zawierają warzywa i owoce. Najlepiej surowe i świeże wtedy zachowują najwięcej wartości odżywczych. Dodawaj je do posiłków oraz jako surowe dania. Owoce i warzywa są niskokaloryczne, dają szybko uczucie sytości i lekkości. Dziecko po zjedzeniu obiadu, złożonego z ziemniaków i mięsa, ale pozbawionego warzyw, będzie ociężałe i senne. Owoce mogą być zamiennikiem słodyczy, które często zakańczają nasz obiad.

Prawidłowa, dobrze zbilansowana dieta, uwzględniająca warzywa i owoce, zapewni kilkulatkowi dobry stan zdrowia i jest najlepszym rodzajem profilaktyki niektórych schorzeń. Dziecko przyzwyczajone do smaku owoców i warzyw od niemowlęctwa, będzie po nie sięgać również w wieku dorosłym. Nasz organizm nie jest w stanie magazynować witamin, więc należy codziennie dostarczać je w odpowiedniej diecie. Sposób żywienia dzieci w wieku przedszkolnym jest zależny od środowiska rodzinnego.

Rodzice, którzy prowadzą zdrowy styl życia oraz przestrzegają zasad odpowiedniego żywienia są najlepszym wzorem do naśladowania dla swoich rosnących dzieci. Dlatego każdy z nas powinien zadbać o prawidłowe odżywianie.

Daj przykład dziecku, by postępowało tak, jak Ty postępujesz, a nie tak jak mówisz, że powinno być!!!

Namawianie dziecka i zachęcanie do jedzenia owoców i warzyw jest marne, kiedy w tym samym czasie rodzice zjadają w pośpiechu po pracy kupioną pizzę, czy odgrzewając gotowe danie w mikrofalówce. Dlatego ważne jest wykonywanie czynności zdrowych, bo wiemy, że dziecko uczy się tego, co my czynimy.

Wspólne posiłki bogate w witaminy przysporzą dziecku więcej radości, niż wmuszanie w niego czegoś co rodzice sami nie jedzą. Należy utrwalać u dziecko dobre nawyki. Dziecko warto angażować w zakupy zdrowych produktów spożywczych, uczyć układania zdrowego jadłospisu i przygotowywania podstawowych zdrowych posiłków. Ozdabianie kanapek kolorowymi warzywami to wspaniała zabawa i okazja do zapewnienia przedszkolakowi zdrowego posiłku.

Dziecko powinno znać i odróżniać potrawy zdrowe od tych, których należy unikać oraz wiedzieć, dlaczego. Zapewnij dziecku dostęp do zdrowych produktów, aby w każdej chwili mogło po nie sięgnąć. Niskotłuszczowe produkty mleczne, są niezbędnym elementem diety dziecka. Stanowią bardzo ważne i podstawowe źródło wapnia oraz białka. Dla dziecka w wieku przedszkolnym wybieraj jednak już produkty mleczne ze zmniejszoną zawartością tłuszczu bez dodatku cukru, np. zamiast mlecznego deseru wybierz jogurt naturalny i dodaj do niego świeże owoce.

Warto też zachęcać dzieci w tym wieku do kreatywnego nakrywania do stołu i uczyć je dobrych manier. Ważne jest, aby przedszkolaki znały i stosowały zasady właściwego spożywania posiłków, wspólnie z rówieśnikami w przedszkolu, ale też w domu z rodziną

• przy stole, a nie przed telewizorem! Propaguj u dziecka aktywność fizyczną oraz bierz w niej udział. Zabierz dziecko na spacer, na przejażdżkę rowerem, lub pograj z nim w piłkę. Ogranicz siedzący tryb życia przed komputerem i telewizorem do minimum. Nie instaluj tych urządzeń w pokoju dziecka, aby się od nich nie uzależniały.

Jak zachęcić nasze dziecko, aby sięgało po warzywa i owoce?

Najlepszy będzie Twój przykład. Dziecko jest obserwatorem Twoich zachowań, widzi, co ty jesz, a czego nie i samo bierze przykład. Jeśli będziesz jadł surówki, sałatki i świeże warzywa oraz owoce to dziecko również będzie je spożywało.

• Zabierz malucha na zakupy i wybierzcie     razem kolorowe warzywa, by następnie przygotować z nich coś pysznego.

• Nie zmuszaj i nie namawiaj do jedzenia warzyw i owoców, których dziecko nie lubi. Najzdrowsze są surowe warzywa, ponieważ zawierają najwięcej wartości odżywczych. Ważne by były z pewnego, zdrowego źródła, aby nie były bombą pestycydową.
  • Jeśli zimą zabraknie świeżych warzyw i owoców, to kupuj mrożonki, ponieważ podczas procesu zamrażania bardzo mało wartości odżywczych ulega zniszczeniu.

• Warzywa można podawać w formie zup, sałatek, surówek, zapiekanek, np. z serem, z ziemniakami i jajkami, mięsem i przyprawami .

Kilka prostych przykładów na rozbudzanie wyobraźni u dziecka oraz dawanie mu wyboru!

Amerykański profesor Brian Wansink w książce „Beztroskie jedzenie, dlaczego jemy więcej, niżbyśmy chcieli?” radzi, aby podawane warzywa były jak najbardziej kolorowe. Dzieci są obserwatorami, dlatego serwując przekąski w atrakcyjny sposób mamy większe szanse na powodzenie. Podpowiada on także, aby rozbudzać u dziecka wyobraźnię i opisywać mu dany produkt pod względem smaku np. „kukurydza – jest miękka i słodka, z pewnością ją polubisz”.

Inną polecaną metodą jest pomysłowe nadawanie nazw warzywom. Skuteczność tej metody potwierdzają eksperymenty Wansinka przeprowadzone w szkolnej stołówce. Jak się okazało kiedy nazwano groszek – groszkiem mocy, maluchy sięgały po niego dwa razy częściej. Warto też dać dziecku wybór dwóch rodzajów owoców lub warzyw do posiłku, ponieważ dzieci lubią wybierać .

Najczęstsze błędy popełniane przez dorosłych to przymus i pośpiech!

Maluch  na  widok  warzyw  odwraca  głowę?  Nie  chce  jeść?  Buntuje  się? Nie możemy się szybko zniechęcać. Badania wskazują, że większość rodziców poddaje się średnio po trzech, czterech odmowach. Powinniśmy próbować nawet kilkanaście razy

• konsekwentnie.

Nie warto wprowadzać nowych smaków w pośpiechu lub gdy dziecko ma zły humor. Wtedy nasze szanse na sukces są zerowe. Szwajcarscy naukowcy zwracają uwagę na atmosferę panującą przy stole. Zaznaczają, że powinna być ona wolna od krzyku, kar i poczucia przymusu.

Błędem jest wywieranie presji np: jak zjesz, dostaniesz nową zabawkę. Nie tylko z reguły nie przynosi to efektu, ale może doprowadzić do reakcji obronnej. A my zamiast amatora zdrowej żywności wychowamy zbuntowanego niejadka

Obserwuj, co dziecku smakuje, ale też wprowadzaj nowe smaki!

Żeby zachęcić do jedzenia warzyw możesz podawać je zapieczone z ukochanym przez wiele dzieci serem. Nasze pociechy często lubią dania o „gładkiej konsystencji”, zatem dobrym rozwiązaniem będzie przygotowywanie zup kremów. Przy takich zupach masz dość dużą dowolność możesz dodać do nich warzywa niechętnie przez dziecko jedzone.

Przemycaj, ale nie oszukuj!!! W ostateczności przemycaj warzywa jako część złożonego posiłku, ale nigdy nie oszukuj!!! Jedną z gorszych rzeczy, które możesz zrobić kiedy Twoje dziecko kategorycznie odmawia jedzenia warzyw jest wmawianie mu „że to czerwone w sosie to mięso”. To co możesz zrobić to sprytne ukrycie warzyw na przykład w lubianych przez dzieci potrawach np. naleśnikach lub kremach do kanapek. Ale jeśli dziecko zapyta „co tam jest?” odpowiedz zgodnie z prawdą, co dokładnie jest w danej potrawie.

Opracowała: Joanna Falkowska

Źródła:

1. „Zdrowe i pełne energii dziecko” – Katarzyna Błażejewska-Stuhr

• „Przekroje: owoce i warzywa” – Agnieszka Sowińska – tematyka zabawa edukacyjna, zdrowie

• „Boję się owoców” – Marta Baj-Lieder, wyd. Poligraf – tematyka poradnik – coś dla rodziców niejadka

• „Za nic na świecie nie zjem pomidora” – Lauren Child, wyd. Media Rodzina – tematyka bajka dla niejadka